Światło. Coś, co po prostu jest. Czasem naturalne, czasem sztuczne – najczęściej nie zastanawiamy się nad jego jakością. A szkoda. Bo w przestrzeni, gdzie dzieci spędzają większość dnia – w przedszkolu lub żłobku – prawidłowe oświetlenie to nie detal. To fundament zdrowia, rozwoju i bezpieczeństwa. Co więcej, pomiary oświetlenia w przedszkolu to nie tylko dobra praktyka, ale często prawny obowiązek. Jeśli zarządzasz placówką opiekuńczą, ten tekst powstał właśnie dla Ciebie.
Światło ma znaczenie – jak oświetlenie wpływa na zdrowie i rozwój dzieci?
Nadmiar i niedobór światła – ukryci wrogowie koncentracji
Zbyt ciemna sala zabaw? A może światło bijące z góry jak reflektor sceniczny? Ani jedno, ani drugie nie sprzyja skupieniu. Niedobór światła może powodować ospałość, drażliwość i rozkojarzenie. Z kolei nadmiar – olśnienie, bóle głowy i zmęczenie oczu. Dziecko nie powie, że coś jest „nie tak” z oświetleniem – ale zacznie się gorzej uczyć, więcej płakać albo unikać kącika z książkami. To subtelne sygnały, które często bagatelizujemy.
Jakość widzenia a rozwój wzroku u najmłodszych
Wzrok to jeden z najintensywniej rozwijających się zmysłów w pierwszych latach życia. Dobre światło to nie tylko kwestia wygody, ale zdrowia narządu wzroku. W słabym oświetleniu oczy dziecka napinają się, szybciej męczą, mogą się pogarszać. Zwłaszcza w grupach starszaków, gdzie już pojawiają się zajęcia przy stolikach czy rysowanie.
Dlaczego złe oświetlenie podnosi poziom zmęczenia i niepokoju u dzieci?
Światło wpływa na gospodarkę hormonalną – reguluje rytm dobowy, produkcję melatoniny i kortyzolu. Zbyt chłodne światło przed drzemką? Zbyt ciepłe podczas aktywności? Efekt: rozdrażnienie, senność o niewłaściwej porze, trudności z wyciszeniem. Dobór światła powinien podążać za rytmem dnia maluchów, a pomiary pomagają ten rytm zoptymalizować.
Co mówią przepisy? Normy oświetlenia w przedszkolach i żłobkach
PN-EN 12464-1 – czyli ile luksów w sali zabaw, a ile w szatni?
Norma PN-EN 12464-1 jasno określa, ile luksów (lx) – czyli jednostek natężenia światła – powinno przypadać na różne pomieszczenia. Przykład? W sali zajęć norma to co najmniej 300 lx, w szatni 100 lx, a w toalecie 200 lx. A teraz pytanie: czy Twoja placówka to faktycznie zapewnia? Bez pomiaru luksów w sali zabaw nie da się tego stwierdzić.
Czy kontrola sanepidu może wymagać pomiarów oświetlenia?
Tak, i to coraz częściej. Sanepid sprawdza warunki sanitarno-higieniczne, a natężenie oświetlenia to ich nieodłączna część. Brak aktualnego raportu z pomiaru? Możesz spodziewać się zaleceń pokontrolnych, a nawet mandatu. Tym bardziej, że pomiar oświetlenia nie jest kosztowną inwestycją – a może uchronić przed większymi problemami.
Kto odpowiada prawnie za zapewnienie odpowiednich warunków świetlnych?
Odpowiedzialność spada na dyrekcję placówki, czyli osobę zarządzającą przedszkolem, żłobkiem lub punktem opieki. To ona podpisuje umowy, odpowiada przed sanepidem, rodzicami i urzędami. W razie kontroli – to na niej spoczywa ciężar udowodnienia, że wszystko gra.
Kiedy warto zlecić pomiar oświetlenia w placówce edukacyjnej?
5 sytuacji, w których pomiary oświetlenia są niezbędne
- Po wymianie opraw na LED-y
- Przed oddaniem nowej sali do użytku
- Po remoncie lub zmianie układu pomieszczeń
- Po zaleceniach pokontrolnych
- Co kilka lat – jako działanie prewencyjne
Nowe oświetlenie LED? Sprawdź, czy spełnia normy
Wielu właścicieli zakłada, że „LED to zawsze dobrze”. Niestety, nie zawsze. Źle dobrana barwa światła, za niskie natężenie lub olśnienie mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Pomiary oświetlenia w przedszkolu są jedynym sposobem, by potwierdzić, czy LED-y rzeczywiście poprawiły komfort dzieci.
Jak często należy wykonywać pomiary natężenia światła w przedszkolu?
Nie ma jednego, sztywnego terminu. Ale co 2–3 lata to dobry punkt odniesienia. Warto też mierzyć natężenie światła po większych modernizacjach albo po zgłoszeniach od opiekunów, że „coś z tym światłem jest nie tak”.
Jak wygląda profesjonalny pomiar oświetlenia? Praktyczny przewodnik dla dyrekcji
Co mierzy elektryk i jakimi urządzeniami?
Elektryk z uprawnieniami SEP wykonuje pomiary luksomierzem, sprawdzając nie tylko natężenie światła, ale również równomierność oświetlenia i poziom olśnienia. To nie są „na oko” odczyty – to dane z precyzyjnych urządzeń pomiarowych.
Ile trwa pomiar i czy trzeba przerywać pracę placówki?
Pomiar jednej sali to kwestia kilkunastu minut. Cała placówka? Zwykle godzina do dwóch. Dzieci mogą być obecne – jeśli to nie przeszkadza. Najczęściej pomiary robimy w godzinach, gdy grupy są na spacerze albo podczas adaptacji nowych sal.
Co zawiera raport z pomiaru i do czego może się przydać?
Raport z pomiaru oświetlenia zawiera:
- dokładne wartości natężenia światła (w luksach),
- informacje o rozkładzie luminancji,
- wskazanie nieprawidłowości,
- zalecenia modernizacyjne.
Taki dokument przydaje się przy kontrolach, remontach, a także w rozmowach z rodzicami.
Co grozi za brak pomiarów oświetlenia w przedszkolu lub żłobku?
Mandaty, zalecenia pokontrolne i konsekwencje prawne
Brak pomiarów = ryzyko. Sanepid może wydać zalecenia, nałożyć grzywnę albo – w skrajnych przypadkach – czasowo zakazać użytkowania pomieszczeń. A to oznacza stres, koszty i zawieszenie pracy grupy.
Odpowiedzialność dyrekcji wobec rodziców i pracowników
Rodzice coraz częściej pytają o warunki w placówkach. Jeśli dziecko wraca zmęczone, narzeka na bóle głowy lub oczy – mogą żądać wyjaśnień. Brak pomiarów to także problem w razie wypadku lub kontroli BHP.
Przeczytaj także:
· Czym jest temperatura barwowa oświetlenia i jaki ma wpływ na funkcjonowanie człowieka?
Termolight – pomiary oświetlenia dla przedszkoli i żłobków w Warszawie
Dlaczego warto zlecić pomiar firmie z doświadczeniem?
Bo tu nie ma miejsca na błędy. Firma wykonująca pomiary oświetlenia musi znać normy, mieć odpowiedni sprzęt i doświadczenie w pracy z placówkami opiekuńczymi. Termolight to zespół z doświadczeniem, który pracuje w godzinach dogodnych dla przedszkoli i żłobków.
Ile kosztuje pomiar oświetlenia i jak umówić wizytę?
Cena zależy od liczby pomieszczeń, ale zwykle mieści się w budżecie kilkuset złotych. Wystarczy jeden telefon lub wiadomość – ustalamy termin, przyjeżdżamy, wykonujemy pomiary, przekazujemy raport.
Opinie naszych klientów: „Byliśmy zaskoczeni, jak wiele można poprawić”
W jednej z warszawskich placówek, po wymianie oświetlenia zgodnie z naszym raportem, zmniejszyła się liczba skarg na bóle głowy i zmęczenie oczu aż o 60%. W innej – przedszkolaki chętniej korzystały z kącika czytelniczego, który wcześniej był za ciemny.
Słowo na koniec: Oświetlenie to nie detal – to fundament bezpiecznego rozwoju dziecka
Jako dyrekcja placówki edukacyjnej odpowiadasz nie tylko za zabawki, posiłki i kadrę. Odpowiadasz też za światło. Pomiary światła w przedszkolu to nie papierologia. To realny wpływ na samopoczucie, rozwój i zdrowie najmłodszych.
Nie czekaj na kontrolę czy narzekania rodziców.
Umów się na pomiar oświetlenia już dziś i zadbaj o komfort najmłodszych.
Zadzwoń do Termolight – działamy na terenie Warszawy i okolic.